Suốt đời tôi, tôi luôn lấy ân nghĩa làm đầu. Đọc bài nầy của bà Ngọc Hương, tôi cảm thấu nỗi lòng của bà. Tôi vội vàng post bài của bà ra đây, với hy vọng bà Ngô Thị Thanh Tâm đọc được nỗi lòng của bà.
Cuối đời tôi, tôi có được cái may mắn là tôi đã đưa nguyên gia đình tôi về dự đám tang một bà người Mỹ mà tôi mang ơn suốt đời. Click Vào Đây - Và đọc đoạn cuối, nếu ai muốn biết người tôi mang ơn nặng đến thế nào. tth
Đạo Và Đời.
Câu chuyện dưới đây đã thật sự xảy ra cho mình, và cũng làm thay đổi cách nhìn của mình về đạo và đời, về giàu và nghèo.
Vì thi rớt trường công, má ghi danh cho mình vào học ở Trường Nữ Trung Học Nguyễn Bá Tòng, trên đường Bùi Chu, Sài Gòn. Đây là trường Công Giáo do Cha và các Sơ điều hành, nhưng vẫn nhận học sinh thuộc mọi tôn giáo, thầy cô giáo cũng thế. Mình vào lớp 6P12, niên khóa 1974-1975.
Nhà trường có quy định: nếu học sinh nào nằm trong “top 10” suốt 10 tháng thì sẽ được miễn học phí năm sau. Mình lấy đó làm động lực, chăm chỉ học. Và rồi, vào tháng Tư năm đó mình đứng đầu lớp – cũng tròn tháng thứ mười trong “top 10”. Mình vui mừng khôn xiết, tin chắc rằng năm tới sẽ được miễn học phí, bớt gánh nặng cho má.
Nhưng vài ngày sau, Sơ giám thị bước vào lớp, gọi tên mình đứng lên. Ngơ ngác, mình nghe Sơ bảo:
– “Em đã trễ tiền học phí tháng này.”
Mình chợt nhớ tháng đó má đã đóng học phí cho các anh chị, đến lượt mình thì… cạn túi. Cúi đầu, mình bối rối:
Sơ nghiêm giọng:
– “Em đã khất nhiều lần rồi. Thôi, đi theo tôi.”
Mình lúng túng bước ra khỏi bàn trong ánh nhìn của gần 50 cặp mắt dõi theo. Ra đến cửa lớp, Sơ chỉ vào bức tường, lạnh lùng bảo:
– “Em quỳ xuống đây.”
Mình nhìn Sơ van lơn nhưng Sơ đã quay gót đi. Nhìn tà áo chùng đen xa dần cuối hành lang, mình gục đầu vào tường, nước mắt trào ra trong tủi nhục và xấu hổ.
Bỗng có một bàn tay khẽ đặt lên vai mình. Ngẩng lên, mình thấy Ngô Thị Thanh Tâm – bạn cùng lớp, ngồi mấy dãy bàn phía sau. Tâm cao ráo, tóc ngắn ngang cổ, đôi mắt nhỏ nhưng đều và sáng. Chưa kịp hỏi, Tâm đã dúi vào tay mình một xấp tiền, khẽ thì thầm:
– “Hương đi xuống nộp đi.”
Mình sững sờ, chưa kịp phản ứng thì Tâm đã quay vào lớp. Lau vội nước mắt, mình run run cầm tiền bước xuống văn phòng.
Sơ đang ngồi sau bàn làm việc. Nghe tiếng động, Sơ nhướng mắt nhìn lên, thấy mình, sơ nhìn đồng hồ rồi cau mày:
– “Ai cho phép em đứng lên? Xuống đây làm gì?”
Mình đặt tiền xuống bàn, khoanh tay lí nhí đáp:
– “Dạ, thưa Sơ, em xuống nộp học phí ạ”
Gương mặt đang gắt gỏng của Sơ bỗng dịu lại, thoáng ngạc nhiên:
– “Vậy à.”
Sơ đếm tiền, ghi vào sổ, rồi gượng cười:
– “Tháng sau nhớ đóng đúng hạn nhé. Em về lớp đi.”
Mình lững thững lê bước trở về, lòng ngổn ngang nhiều cung bậc cảm xúc. Mình cảm thấy lòng tự trọng bị tổn thương và mình bỗng nghiệm ra: “chiếc áo dòng chưa hẳn là biểu tượng của tình thương và bác ái!”…. Và từ đó, mình cảm thấy dị ứng mỗi lần vô tình nghe câu “em hiền như ma-sơ!”.
Giờ ra chơi hôm ấy, Tâm đã đứng chờ sẵn bên bàn. Nắm tay bạn, mình nghẹn ngào cảm ơn, hứa sẽ hoàn lại tiền. Nhưng Tâm mỉm cười lắc đầu:
– “Bồ không cần trả. Đây là tiền riêng của Tâm, bồ đừng lo.”
Mình ngạc nhiên lắm – làm sao một đứa trẻ 11, 12 tuổi như mình lại có tiền dư dả đến thế? Trong mắt mình, Tâm giàu có đến mức khó tin, nhưng cái giàu lớn nhất chính là tấm lòng rộng lượng và nhân hậu!.
Về nhà, mình kể cho má nghe. Má ôm mình, vỗ về:
– “Tội nghiệp con gái má…
Mà này, sao con có người bạn tốt quá vậy. Để má thu xếp trả lại cho bạn.”
Mình lắc đầu:
– “Tâm nói không cần đâu má.”
Má trầm ngâm, như nói với chính mình:
– “Mang ơn chứ không mang nợ!”
Rồi má nhắc nhở:
-“Con nên nhớ, của nợ là của lo, còn của cho là của nợ nhe con!”
Vài ngày sau, mình mang tiền trả lại. Tâm khẽ khoát tay:
– “Bồ giữ đi.”
Mình thật thà lập lại lời má, Tâm ngần ngừ rồi mới nhận.
Từ đó, hai đứa thân nhau hơn. Mình mới nhận ra, con người Thanh Tâm giống như tên của bạn. Bạn có tâm hồn trong sáng, thanh cao, bao dung. Bạn giàu thật nhưng rất khiêm nhường và không tỏ ra kênh kiệu, chảnh choẹ. Ngược lại, bạn rất giàu lòng bác ái. Mình thấy hổ thẹn vì đã từng nghĩ sai về bạn, vì trước đây mình từng nghĩ Tâm con nhà giàu chắc rất kiêu căng.
Tụi mình bàn năm sau sẽ xin học cùng chung lớp 7…Tình bạn hai đứa mới vừa chớm nở thì biến cố 30 tháng 4 ập đến! Trường đóng cửa, học sinh đi tứ tán. Má dọn cả nhà về quê ngoại. Mình mất liên lạc với Tâm từ đó. Giấc mơ được miễn học phí cũng tan theo mây khói…
Viết riêng cho bạn Ngô Thị Thanh Tâm:
“Thanh Tâm ơi,
Đã hơn nửa thế kỷ trôi qua, nhưng hình ảnh buổi trưa hôm ấy – khi bạn lặng lẽ đặt xấp tiền vào tay mình – vẫn còn in đậm trong ký ức như mới vừa hôm qua. Cử chỉ nhỏ bé của bạn đã cứu mình thoát khỏi một nỗi tủi nhục, hơn thế nữa, đã mở ra cho mình một cái nhìn khác về tình người, về đạo và đời, về sự giàu và nghèo.
Có thể bạn không nhớ, nhưng mình thì chưa bao giờ quên cử chỉ cao quý của bạn mà mình đã khắc cốt ghi tâm. Tấm lòng quảng đại của bạn đã trở thành một món nợ ân tình mà mình mang theo suốt cả cuộc đời. Chính bạn đã dạy cho mình hiểu rằng: sự giàu có thật sự không nằm ở của cải, mà ở tấm lòng biết thương yêu, chia sẻ.
Đã bao lần mình muốn tìm lại bạn, nhưng dòng đời cuốn trôi, mỗi đứa rẽ một phương. Giờ đây, chỉ biết gửi gắm tâm tình vào trang giấy, cầu mong ở nơi nào đó bạn đang sống một cuộc đời thật bình an, ấm áp và hạnh phúc.
Dù không gặp lại, bạn vẫn luôn hiện hữu trong lời cầu nguyện và trong ký ức yêu thương của mình, và tấm lòng bác ái của bạn đã để lại trong trái tim mình một dấu ấn không phai nhòa suốt hơn 50 năm qua.
"Ngọc Hương”